Çin Otomobilleri Meksika’ya Doğru Yöneliyor

● Teknolojik özellikleri ve uygun fiyatları sayesinde orada en çok satılan ithal ürünler haline geldiler

Jorge Ramírez Robledo Ekim ayında yeni bir araç almaya gittiğinde, Mexico City’deki bir yetkili satıcıda az bilinen bir markanın cazip bir seçeneğiyle karşılaştı: JAC Frison T8. Çin’in Anhui Jianghuai Automobile Group Co. şirketinin 468 bin peso (27 bin 317 dolar) fiyatla sunduğu bu araç Chevrolet, Ford Motor ve Toyota Motor’un benzer araçlarından yaklaşık 10 bin dolar daha ucuz.

Parlak mavi bir modelin kaputunun altını inceledikten ve HD dokunmatik ekranlı geniş deri iç kısmına göz attıktan sonra, aracın fiyatına göre sunduklarından etkilendi. Üstelik aracın beş yıllık garantisi vardı.

Robledo yeni JAC Motors aracının önünde dururken, “Genel olarak tüm Çinli markalar daha düşük maliyetle daha yüksek teknoloji sunuyor” diyor. Bu onun ikinci Çin menşeli aracıydı; birkaç ay önce Çinli otomobil üreticisi SAIC Motor Corp’a ait MG Motor’dan bir araç daha almıştı.

Robledo, Meksika’da Çin yapımı araçlara ilk kez sahip olanlar arasında giderek büyüyen bir grup arasında yer alıyor. Çin Otomobil Üreticileri Birliği’nin verilerine göre, Meksika geçen yıl Çin modellerinin 1 numaralı ithalatçısıydı ve 2023 yılında şu ana kadar sadece Rusya’yı gerisinde kaldı. Ekim ayına kadar Meksika’daki tüm otomobil satışlarının neredeyse yüzde 20’sini Çin otomobilleri oluşturdu ve Meksika da dahil olmak üzere diğer ülkelerde üretilenlerden daha hızlı satıldılar.

Meksika Otomotiv Distribütörleri Birliği’nin verilerine göre, Çin’in Meksika’daki otomobil satışları yılın ilk 10 ayında yüzde 51 artarak 212 bin 169 adede ulaştı. Diğer tüm yabancı ülkeler Meksikalı tüketicilere bunun yarısından daha azını satıyor. Bu araçların neredeyse tamamı benzinle çalışıyor, ancak bu eğilim, otomotiv satışlarında üstünlük için ABD ile savaşan Çin’e Kuzey Amerika’da imrenilen bir yer sağlıyor.

Çin’den ithal edilen otomobilleri Meksika’da bulmak 2016 yılına kadar neredeyse imkânsızdı. 2016’da Çinli araçlar toplam satışların sadece küçük bir kısmını oluşturuyorlardı. Şimdi ise alıcılar Mexico City ve diğer büyük metropollerde yarım düzine marka arasından seçim yapabiliyor. Wuhu’daki Chery Automobile Co. şirketinin Meksika birimi olan Chirey, Meksika’da otomobil satışına geçen yıl başladı ve ana şirketin Omoda markası da bu yıl bunu takip etti. Alışveriş yapanlar Meksika’daki bazı Liverpool mağazalarında BYD Auto Co. modellerine bile göz atabiliyor.

Müşterileri arasında Çinli otomobil parçaları şirketleri ve araç üreticileri bulunan Banco BASE SA’nın Monterrey’deki iş geliştirme direktörü David Barrera, araçların daha ucuz olma eğiliminin “Meksikalılar için çok önemli” olduğunu söylüyor. Barrera, “Meksika’daki alıcıların ABD’deki alıcılar gibi krediye erişimleri yok” diyor.

Buna ek olarak, Monterrey’de üretim alanında yabancı yatırımcılara danışmanlık hizmeti veren Grupo Prodensa’nın başkan yardımcısı ve stratejik danışmanı Carlos Alvarado, Çin’in üretim kalitesini artırmaya odaklandığını ve modellerinin fiyatına göre daha ileri teknolojiye sahip olduğunun düşünüldüğünü söylüyor. Alvarado, “Ürünün Çin malı olması artık bizi korkutmuyor. Diğer tüm yüksek teknoloji ürünleri Çin’de

üretiliyor, iPhone’lar gibi” diyor.

Tam olarak doğru zamanda çarpışan iki büyük güç Çin’e Meksika’da bir açılım sağladı. Çinli tüketicilerin elektrikli araçlara yönelmesi, ülkedeki üreticilere yurt dışına satmaları için benzinle çalışan araçlardan arta kalanlar bıraktı. Kovid-19’dan kaynaklanan tedarik zinciri sorunları diğer markaların otomobillerinin üretimini sekteye uğratıp fiyatların yükselmesine neden olarak Çinli Chirey, JAC, SAIC Motor ve diğerlerinin daha uygun fiyatlı seçeneklerle devreye girmesine olanak sağladı.

Rakiplerin envanterleri toparlanırken Çinli yeni oyuncular ivmeyi korumakta zorlanabilir. Stellantis, Nissan Motor ve Volkswagen, Meksika’daki salgın sonrası otomobil patlaması sırasında satışlarında artışlar gördü ve hafif araç kategorisindeki satışları yılın ilk 10 ayında yüzde 25 arttı. Aynı zamanda ABD’li otomobil üreticileri, ABD Başkanı Joe Biden’ın Kuzey Amerika yapımı elektrikli araçlara yönelik vergi teşviklerinden faydalanmak için Meksika’daki varlıklarını geliştiriyor. Ford, General Motors ve Stellantis’in her biri ülkedeki üretimi genişletme planlarını açıkladı ve Tesla Inc. de Nuevo Leon’da bir mega fabrika inşa ediyor.

Bir düşünce kuruluşu olan Meksika Rekabetçilik Enstitüsü’nde sürdürülebilir ekonomi direktörü olan Jesús Carrillo, “Daha fazla Kuzey Amerika aracının Meksika pazarına hızla girmeye başlaması ve Çin rekabetinin yerini alması mümkün” diyor.

Çinli otomobil üreticileri ayak izlerini başka şekillerde de genişletmek için Meksika’ya bakıyor. JAC, Meksikalı milyarder Carlos Slim’in Giant Motors’u ile ortak bir girişim olan Hidalgo’daki montaj tesisi için genişleme planlarını açıkladı. MG Motor, San Luis Potosí’deki parça dağıtım merkezini genişletmek istiyor. Yarım düzine başka Çinli otomobil şirketleri de son yıllarda hem elektrikli hem de benzinle çalışan araçlar için üretim tesisleri açmakla ilgilendiklerini ifade ettiler.

Çin’den şirketler henüz Meksika’dan ABD’ye araç ihraç etmemiş olsa da, parça üreticileri bunu zaten yapıyor. Otomobiller ve ağır makineler için soğutma sistemleri üreten Çinli Zhejiang Yinlun Machinery Co. bu yılın başlarında Nuevo Leon’da açıldı ve diğerlerinin yanı sıra GM, Volvo ve Tesla için parçalar üretiyor.

Yinlun Meksika’nın proje direktörü Dava Chou, Nuevo Leon fabrikasındaki fabrika ekipmanlarının tanıtımında yaptığı konuşmada, “ABD’li müşterilerimiz, ABD ile Çin arasındaki sorunlar ve Meksika’nın ABD’ye çok daha yakın olması nedeniyle Meksika’da bir fabrikamız olduğu için çok heyecanlılar” dedi. Fabrika ABDMeksika sınırından sadece iki saat uzaklıkta.

Yinlun, Monterrey’in dışında Hofusan Sanayi Bölgesi’nde tüm kiracıların Çinli olduğu ikinci bir tesisin açılmasıyla işgücünü neredeyse iki katına çıkarmayı planlıyor. Şirket, ABD teşviklerinden yararlanmak için malzemelerinin büyük kısmını Kuzey Amerika’dan (Mevcutta yaklaşık yüzde 80’i Çin’den geliyor) tedarik etmeyi planlıyor. Çinli üreticinin Kaliforniya merkezli iştiraki Yinlun TDI LLC’nin CEO’su Scott Chen, Çinli şirketin parçaları burada üreterek Trump dönemindeki yüzde 25’e varan gümrük vergilerinden kurtulduğunu söylüyor. Chen Bloomberg Businessweek’e yaptığı açıklamada şirketin Nuevo Leon’da üçüncü bir Meksika fabrikası kurmayı da düşündüğünü söyledi.

Hibrit ve elektrikli araçlar, yüksek maliyetleri ve ülkenin nispeten tamamlanmamış şarj altyapısı nedeniyle Meksika’da hâlâ sınırlı düzeyde kullanılıyor. Ancak Çin yeni oluşan pazarda baskın hale geliyor. Meksika Otomotiv Endüstrisi Birliği’ne göre Meksika’daki elektrikli ve hibrit araç satışlarının payı 2016’da yüzde 0,5 iken bu yılın Ağustos ayına kadar yüzde 5,5’e yükseldi ve araçların çoğu Çin’den geliyor. Meksika Elektrikli Araçları Teşvik Derneği Başkanı Francisco Cabeza, “Çinli şirketler daha kısa sürede ve daha iyi fiyatlarla teslimat yapabildi” diyor.

Hükümet tarafından yaratılan “Soy Eléctrico” (“Ben elektrikliyim”) sloganıyla etiketlenmiş binlerce elektrikli taksi ve halk otobüsü Mexico City’nin dumanlı sokaklarında dolaşıyor. Meksikalı bir temiz mobilite girişimi olan Vemo’nun taksileri BYD ve JAC’den; belediyeye ait otobüs ve troleybüsler ise Çinli Zhengzhou Yutong Bus Co. ve Zhongtong Bus şirketlerine ait.

Meksikalı müşteriler gelecek yıl daha fazla Çinli elektrikli aracın satışını görmeyi bekleyebilirler. Bu yaz BYD, elektrikli araçlarını satmak ve her yerde bulunan mağazalarına şarj istasyonları eklemek için perakendeci Liverpool ile bir ortaklık kurdu. Şirket ayrıca Bimbo, Cemex, Lala ve Meksikalı holdingin şişeleme operasyonu CocaCola Femsa gibi büyük Meksikalı holdinglere de elektrikli kamyon filoları sattı.

BYD’nin Amerika CEO’su Stella Li, Warren Buffett destekli Çinli elektrikli araç devinin hedefinde başka ortaklıklar da olduğunu söylüyor. Li, “Meksika’nın otomobil endüstrisini bir sonraki seviyeye taşımak istiyoruz. Büyük planlarımız var” diyor. Amy Stillman